Doğum kontrol yöntemleri nelerdir? En iyi doğum kontrol yöntemi nedir? Eski zamanlarda hamile kalmamak için ne yapılırdı? Kadınların kullandığı doğum kontrol yöntemleri nelerdir? En zararsız doğum kontrol hapı hangisidir? 40 yaş ve üzeri doğum kontrol yöntemleri nelerdir? Modern doğum kontrol yöntemleri. Erkekler için doğum kontrol yöntemleri nelerdir? gibi doğum kontrolüne dair merak ettiğiniz tüm soruların cevaplarını sizler için derledim.
Kadınların Kullandığı Doğum Kontrol Yöntemleri
Öncelikle en çok tercih edilen yöntemler olan kadın doğum kontrol yöntemleriyle başlayalım. Bunlar;
- Doğum kontrol hapları
- Rahim içi araçlar(spiral,ria)
- Aylık ve 3 aylık iğneler,
- Spermisitler(tablet ve fitil)
- Tüp ligasyonu
- İmplant(Deri altı çubuk)
- Diyaframdır(Bariyer). Bu yöntemler nelerdir nasıl kullanılır ve olumlu-olumsuz yönleri nelerdir inceleyelim.
Doğum Kontrol Hapları
Doğum kontrol hapları en yaygın kullanılan doğum kontrol yöntemlerinden bir tanesidir. Kadın doğum kontrol yöntemlerinden olan doğum kontrol hapları östrojen salgısını artırarak yumurta oluşmasını engeller. Aynı zamanda daha önce hiç cinsel birliktelik yaşamamış kadınların da kullanabildiği bir yöntemdir.
Doğum Kontrol Hapları Faydaları
- Adet düzensizliğini engeller,
- Adet ağrılarını giderir,
- Aşırı kanamayı kontrol altın alır,
- Düzenli ve doğru kullanıldığında gebeliği yüzde 99 oranında engeller,
- Bırakıldığında hemen gebe kalınabilir,
- Rahimdeki kistleri giderir ve engeller,
Doğum Kontrol Hapları Zararları
- Bazı kişilerde başlangıçta kilo artışına neden olabilir.
- Yine bazı kişilerde bulantıya neden olabilir,
- Kan basıncını artırabilir bu yüzden ilk kullanımda herhangi bir şikayet hisseder iseniz doktorunuza başvurmalısınız.
Doğum Kontrol Hapı Nasıl Kullanılır?
- Hapı ilk kez kullanmaya başlarken adetin 1. günü kullanılmaya başlanmalıdır ve 21 boyunca ara vermeden her gün 1 defa olacak şekilde kullanılmalıdır,
- 21 gün boyunca her gün aynı saatte alınması koruyuculuğu azaltmamak için son derece önemlidir.
- 21 gün kullanıp 7 gün ara verilir bu 7 gün kanama dönemidir. 8. gün aynı şekilde kullanmaya devam edilir.
- Kullandığınız hapa göre kullanım şekli değişebileceği için mutlaka prospektüsü okuyarak kullanmalısınız,
- Öte yandan koruma hapı kullanmaya başladıktan sonraki 1 ay sonra başlar bu yüzden ilk 1 ay ek korunma yöntemleri kullanmanız gerekir,
- Hapı kullanmayı tek bir gün bile unuttuğunuzda mutlaka hamile kalma riskiniz oluşur.
- Bazı ilaçlar ile birlikte kullanıldığı taktirde hapın koruma etkisi azalabilir bu yüzden antibiyotik içeren ilaçlar kullanır iken ek koruma yöntemleri tercih edilmelidir.
Rahim İçi Araçlar
Rahim içi araçlar ria veya spiraldir. Bu araçlar rahim içerisine yerleştirilerek spermin kadının tüplerine ulaşmasını engeller. Bu işlem sağlık personeli tarafından gerçekleştirilir. Size en yakın sağlık kurumuna başvurarak rahim içi araç yerleştirilmesini talep edebilirsiniz.
Spiral, Ria Zararları Nelerdir?
- Doktorlar tarafından başvurulması tavsiye edilen ilk yöntem değildir.
- İlk aylar kanamayı artırarak ağrılı regl dönemlerine neden olabilir,
- Yalnızca tek eşli kadınlar için uygundur,
- Daha önce hiç cinsel birliktelik yaşamamış olanlar için uygulanmaz.
- Spiralin kayması durumunda gebelik kaçınılmazdır. Bu durum çok kadının başına gelen negatif bir yöntemdir. Özellikle genital bölge yıkama alışkanlığı olan kişiler için bu durum daha sık görülebilir.
Spiral, Ria Avantajları
- Ek bir koruma yöntemi gerektirmez,
- İlişkiyi etkilemez,
- 6 aylık rutin kontroller gerçekleştirildiği müddetçe ortalama 12 yıl koruma sağlar,
Doğum Kontrol İğneleri
Yine kadınlar için olan korunma yöntemlerinden bir tanesidir. 1 aylık ve 3 aylık olmak üzere iki çeşidi bulunur. Bu iğne sonrasında yumurtanın çatlaması engellenir.
İğnelerin Avantajları
- Aylık veya 3 aylık olduğu için bu süre boyunca ek korunma gerektirmez.
- Etki azaltıcı ilaçlar kullanılmadığı müddetçe yüzde 99 koruma sağlar,
İğnelerin Dezavantajları
- Vücuda hormon enjekte edildiği için bu hormon ani kilo alımlarına neden olabilir,
- Adet düzensizliklerine veya aşırı adet kanamalarına neden olabilir.
Diyafram Doğum Kontrol Yöntemi
Bir nevi kadın kondomu olarak kullanılan diyafram cinsel ilişki öncesinde kadın tarafından rahim ağzına yerleştirilir. Bu şekilde orada bir kapak yerleşmiş olur ve sperm bu kapak sayesinde rahme ulaşmaz. İlişki sonrası diyafram vajenden çıkarılır. Ancak ilişkiden en az 8 saat sonra çıkarılmalıdır ki aktif spermler hala rahip etrafında bulunabilir.
En az 24 saatte bir kez temizlenmeli ve gerekiyorsa tekrar yerleştirilmelidir. Doğru yerleştirmek çok önemlidir. Tam rahim ağzına yerleştirilmediği taktirde hiç bir koruma sağlamaz.
Spermisitler (Tablet ve Fitil)
Spermisitler ilişki öncesi kadın tarafından vajina içerisine yerleştirilir ve bu tablet veya fitil erkeğin spermini öldürmeyi sağlar. Bu sayede gebelik önlenmiş olur.
Tüp Ligasyonu (Kadının Tüplerinin Bağlanması)
Tüp ligasyonu; ameliyat ile kadının tüplerinin bağlanarak spermin rahme ulaşacağı kanalı kapatmaktır. Tüplerin tek görevi spermi rahme iletmektir. Ancak bu yöntem geri dönüşü olmayan bir yöntem olduğu için genellikle doğum yapması veya hamile kalması hayati risk taşıyan kişilere önerilir. Tüplerinizi bağlattıktan sonra bir daha çocuk sahibi olma ihtimaliniz yoktur.
İmplant(Deri Altı Çubuk)
Son dönemin yaygınlaşan doğum kontrol yöntemidir. Bu yöntemde daha az kullanılan kol içine derinin hemen altın bir çubuk yerleştirilir. Bu çubuk sayesinde sürekli ilaç kullanmak yerine ilaç yeterli miktarda vücuda salınır.
Ortalama 3 yıl kadar koruma sağlayan bu yöntem takıldıktan 24 saat sonra koruma başlar. Doğum kontrol hapından sonra bu yöntemi kullanmayı planlıyor iseniz hapı bıraktıktan 1 hafta sonrasını beklemelisiniz.
Erkekler için Doğum Kontrol Yöntemleri Nelerdir?
Her ne kadar az kullanılsa da erkekler için de doğum kontrol yöntemleri bulunuyor. Ülkemizde minimum düzeyde kullanılan erkek doğum kontrolü gelişmiş ülkelerde ülkemize oranla oldukça yaygın. Bu yöntemler;
- Kondom,
- Vazektomi’dir şimdi bu yöntemleri açıklayalım.
Kondom Nasıl Kullanılır?
Kondom cinsel ilişkinin başından itibaren erkeğin penisine düzgün şekilde yerleştirmesi ile spermin burada toplanmasını sağlar. Kondomun ilişkinin başından itibaren kullanılması ve doğru yerleştirilmesi çok önemlidir. Aksi taktirde koruyuculuğundan emin olmanız mümkün değildir.
Kondom aynı zamanda cinsel yolla bulaşan bir çok hastalığın bulaşmasını engelleyen bir yöntem olduğu için özellikle çok eşli erkeklerin ve kadınların kullanması tavsiye edilir.
Vazektomi (Erkeğin Kanallarının Bağlanması)
Gebelikten kesin korunma yöntemlerinden bir tanesidir. Bu yöntem cerrahi operasyon ile erkeğin kanallarının bağlanmasıdır. Geri dönüşü olmayan bir yöntemdir ve kişi eğer evli ise eşin rızası aranır. Bu yöntemi uygulamak oldukça basittir ve cinsel hayatı etkilemeyen bir yöntemdir.
En İyi Doğum Kontrol Yöntemi Nedir?
En iyi doğum kontrol yöntemi diye bir yöntem söz konusu değildir. Kişiye göre değişen bir durum olan doğum kontrolüne partneriniz ile birlikte de karar verebilirsiniz. Ancak yukarıda saydığım yöntemler dışında herhangi bir doğum kontrol yöntemi bulunmadığını bilmekte fayda var.
Ertesi gün hapı, geri çekilme gibi yöntemler doğum kontrol yöntemi değildir.
Eski Zamanlarda Hamile Kalmamak İçin Ne Yapılırdı?
Eski çağlardan günümüze kadar doğum kontrolü bir sorun olmuştur. Eski çağlarda çeşitli bitkiler ve hayvansal ürünler ile gebeliğin önlendiği düşünülürdü. Ancak bu yöntemler günümüzde geçerliliğini yitirmiştir.
40 Yaş ve Üzeri Doğum Kontrol Yöntemleri Nelerdir?
40 yaş üzeri kadınlar için;
- Spiral,
- İğneler,
- Diyaftam(bariyer)
- Spermisitler kullanılabilir.
- İmplant da bir diğer yöntemdir.
En Zararsız Doğum Kontrol Hapı Hangisidir?
Bu konu da kişiden kişiye göre değişse de istatistiksel olarak Qlairista isimli 28 haptan oluşan ve aralıksız kullanılan bu hap en az yan etki gösteren hap olmuştur. Bazı doğum kontrol hapları bazı kişilerde fazlaca yan etkiye neden olabilir. Bunlar; bulantı, sivilce, kilo alımı, tüylenme gibi problemler olabilir. Bu tip etikler fark edildiğinde hap değiştirilebilir. Doktorunuzla bu konuyu konuşarak ortak bir karar verebilirsiniz.
Korunmasız İlişki Sonrası Doğum Kontrol Yöntemleri Nelerdir?
Ertesi Gün Hapı
Korunmasız bir cinsel ilişki sonrasında büyük oranda koruyuculuk sağlayan ancak yılda en fazla 1 defa kullanılması önerilen ertesi gün hapları kullanılabilir. Yüksek oranda hormon içeren bu haplar adet düzensizliğine yol açabilir. Geçici olan bu düzensizlik sonrası adetiniz normale dönmelidir. Sık ve fazla kullanılması halinde ciddi hormon dengesizliklerine neden olur.
İlişkiden sonraki 72 saat içinde kullanılmalıdır ve 12 saat arayla tabletler bitirilmelidir. Ancak ne kadar erken alınır ise koruyuculuk ihtimali o kadar artacaktır. 70 saatin ardından yüzde yüz bir koruma beklememelisiniz.
Spiral
Yukarıda spiral hakkında bilgi vermiştim. Eğer ilişkiden sonraki 5 gün içerisinde taktırılır ise bu da gebeliği önleyecektir.
Modern Doğum Kontrol Yöntemleri Nelerdir?
Günümüzde kullanılan tüm yöntemler modern yöntemlerdir. Bunun yanında en yeni yöntem ise implanttır.
Burada sizlere doğum kontrol yöntemleri hakkında bilgi verdim. Konu ile ilgili görüş ve önerilerinizi benimle yorum bölümünden paylaşabilir ve dilerseniz bizi buradan da takip edebilirsiniz.
Erkek doğum
